درد های قاعدگی یا دیسمنوره چیست؟
به درد های قاعدگی اصطلاحا دیسمنوره گفته می شود.حدود سه چهارم خانم ها در بعضی از مواقع دچار دردهایی در هنگام قاعدگی می شوند.حدود 20 درصد این خانم ها دچار درد های خیلی شدیدی می شوند که در زندگی آنها اختلال ایجاد می کند.این دردها معمولا از حدود 24ساعت قبل از قاعدگی شروع می شود و یک تا دو روز بعد از قاعدگی نیز تمام می شود.
درد های قاعدگی در زنان
انواع دردهای قاعدگی
دو نوع دیسمنور وجود دارد:
- دیسمنوره اولیه که هیچ علت اولیه ندارد
- دیسمنوره ثانویه که براثر مشکلی در اعضا تناسلی ایجاد می شود
دیسمنوره اولیه:
این نوع از دیسمنوره معمولا در سنین پایین نوجوانی ایجاد می شود و در ارتباط با هورمونهایی است که که موجب رها شدن تخمک ها از تخمدان در هرماه می شود. قاعدگی ها اغلب تا حدودی یک تا دو سال بعد از اینکه از شروعشان می گذرد در نوجوانان دردناک است.بالا رفتن موادی شبیه به هورمون درطی چند روز بعد از تخمک گذاری که به آن پروستاگلاندین گفته می شود باعث انقباض عضلات رحم می گردد. علت درد ،ترشح پروستاگلندین هاست که حین قاعدگی در بدن رها می شوند. پروستاگلندین ها موادی شبیه به هورمون هستندکه در نتیجه ی ترشح انها رحم منقبض شده و پایانه های عصبی نسبت به درد حساس تر می شوند.
این انقباض عضلات با خون رسانی رحم تداخل نموده و سبب پیدایش دردهای قاعدگی می شود.این نوع از دردهای قاعدگی به تدریج بعد از 25 سالگی کم می شود و اغلب تا سن 30 سالگی از بین می روند. همچنبن این درد ها بعد زایمان کم می شود که به احتمال زیاد به علت خونرسانی رحم می باشد.
خانم هایی که در خویشاوندان نزدیک خود،دیسمنوره اولیه را دارا می باشند،احتمال زیادی دارد که خودشان نیز به وضعیت دچار شوند وجود دارد که این امر نشان دهنده عوامل ژنیتیکی در بروز دیسمنوره اولیه می باشد.
دیسمنوره ثانویه: قاعدگى‌هاى دردناک در خانمهایى که قبلاً سابقه این مشکل را نداشته‌اند و یا اینکه فقط دردهاى خفیفى داشته‌اند را دیسمنوره ثانویه مى‌نامند. این نوع از دردهاى قاعدگى معمولاً خانمها را در سنین بین 20 تا 40 سالگى گرفتار مى‌سازد. علت پیدایش دیسمنوره ثانویه اغلب “آندومتریوز” مى‌باشد. در آندومتریوز، قطعاتى از بافتى که بطور طبیعى رحم را مى‌پوشاند، به سایر اعضایى که در لگن وجود دارد مى‌چسبد. مشکلاتى که در رحم وجود دارند (مثل فیبروئیدها) از علل شایع بروز دیسمنوره ثانویه مى‌باشد.
عفونت دائمى و طول کشیده اعضاى تناسلى و استفاده ازآى‌یودى نیز ممکن است باعث ایجاد دیسمنوره ثانویه شود.
علایم و مشکلات دیسمنوره
علایم و مشکلات دیسمنوره یا قبل و یا در هنگام شروع قاعدگى ایجاد مى‌شوند و وقتى خونریزى قاعدگى بیشتر باشد، این دردها نیز شدیدتر هستند. این دردها بصورت دردهاى انقباضى در قسمت تحتانى شکم هستند که به صورت موجى به قسمت کمر و پاها انتشار مى‌یابند. این دردها ممکن است در لگن نیز ایجاد شوند. دردهاى قاعدگى مى‌توانند همراه هر یک از علایم “سَندروم قبل از قاعدگى” مثل سردرد نیز دیده شوند.
مصرف قرصهاى مسکن مثل ایبوپروفن مى‌توانند به از بین رفتن درد کمک نمایند. دراز کشیدن در وانِ آب گرم و یا استفاده از کیسه آب گرم و قرار دادن آن بر روى شکم، ممکن است باعث تسکین درد شود. با این حال اگر براى اولین بار است که به این دردها دچار مى‌شوید و یا اینکه این دردها شَدید شده‌اند، باید به پزشک مراجعه نمایید. در چنین مواردى پزشک شما را معاینه خواهد کرد و ممکن است چندین آزمایش مختلف مثل سونوگرافى از قسمت تحتانى شکم و یا هیستروسکوپى درخواست نماید. بستگى به نوع دیسمنوره، درمان آن تفاوت خواهد کرد.
اگر شما دچار دیسمنوره اولیه هستید، پزشک ممکن است براى شما از داروهاى ضدالتهاب غیراستروئیدى مثل ایبوپروفن و یا مفنامیک اسید تجویز نماید و یا اینکه داروهاى ضد اِسپاسم به شما بدهد. در بعضى از موارد ممکن است قرصهاى ضد باردارى داده شود زیرا این قرصها با جلوگیرى از تخمک‌گذارى باعث مى‌شوند که دردهاى قاعدگى تسکین یابد و همچنین خونریزى قاعدگى را کاهش مى‌دهند. هنگامى که با این روش، تخمک‌گذارى متوقف شود، دیسمنوره اولیه بهبود مى‌یابد اما هرگاه این درمان متوقف گردد، درد نیز ممکن است دوباره عود نماید. دیسمنوره ثانویه معمولاً وقتى که علت زمینه‌اى ایجاد آن درمان گردد، برطرف مى‌شود.
علائم گرفتگی قاعدگی عبارتند از:
درد ضربان دار یا گرفتگی شکم که می تواند شدید باشد
دردی که 1 تا 3 روز قبل از قاعدگی شما شروع می شود ، 24 ساعت پس از شروع قاعدگی به اوج خود می رسد و طی 2 تا 3 روز فروکش می کند
درد کسل کننده و مداوم
دردی که به ناحیه کمر و ران شما را اذیت می کند
برخی از زنان همچنین دچار مدفوع شل، سردرد، حالت تهوع، سرگیجه می شوند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم:
گرفتگی های قاعدگی هر ماه زندگی شما را مختل می کند
علائم شما به تدریج بدتر می شوند
شما تازه بعد از 25 سالگی گرفتگی های شدید قاعدگی را شروع کرده اید
گرفتگی قاعدگی می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
آندومتریوز :بافتی که روی رحم شما قرار دارد در خارج از رحم شما رشد می کند، معمولاً روی لوله های رحمی ، تخمدان ها یا بافت پوشاننده لگن شما قرار می گیرد.
فیبروئید رحم :این رشدهای غیرسرطانی در دیواره رحم می تواند باعث درد شود. آدنومیوز بافتی که رحم شما را پوشانده است شروع به رشد در دیواره های عضلانی رحم می کند.
بیماری التهابی لگن: این عفونت اندام های تولید مثل زنان معمولاً توسط باکتری های منتقله از راه جنسی ایجاد می شود
. تنگی دهانه رحم: در برخی از خانم ها ، دهانه رحم به اندازه کافی کوچک است که می تواند جریان قاعدگی را مختل کند ، و باعث افزایش دردناک رحم می شود.
ممکن است در معرض دردهای شدید قاعدگی باشید:
شما کمتر از 30 سال سن دارید
بلوغ را زود ، در سن 11 سالگی یا کمتر شروع کردید
در طول دوره ها خونریزی زیادی دارید (منوراژی)
شما خونریزی قاعدگی نامنظم دارید (مورتراژی)
شما سابقه خانوادگی گرفتگی قاعدگی دارید (دیسمنوره)
سیگار می کشید
عوارض درد های شدید قاعدگی
گرفتگی های قاعدگی عوارضی ایجاد نمی کند ، اما می تواند در مدرسه ، کار و فعالیت های اجتماعی تداخل ایجاد کند.
البته با گرفتگی قاعدگی ممکن است عوارضی را ایجاد کند. به عنوان مثال ، آندومتریوز می تواند مشکلات باروری ایجاد کند. بیماری التهابی لگن می تواند باعث زخم شدن لوله های رحمی شما شود و خطر پیوند تخمک بارور شده در خارج از رحم (بارداری خارج رحمی) را افزایش دهد.
